De irscht licht Tot

Munch halt emest git sich hä
Mät Geflijel cha vill Mäh;
Irschtens, well se Åcher lejen,
End als Vijel leicht ze flejen,
Zwetens, well em zecklich dån
Uch en Broden eße kån;
Drättens awer nit em noch
Uch är Fäddern ä Gebroch
Än de Pill uch af de Stählen,
Denn em wäll sich net erkählen.
Säht, de Wettfrä Bolte ewen
Wul dåt uch net gärn erlewen.
Drå hisch Hihne woren är
Uch e Kokesch, stulz wä’n Härr.
Max uch Moritz dochten na:
Watt da mir enzt hä derza?
Gånz genäcklich schnidde sä
E Stäck Brit sich, ohne Mäh,
Än vär Dilcher, e jed Stäck
Wä e klinzich Fänger däck.
End dä bängde sä u Fäden,
Krezich, in Stäck un e jeden.
Dett äm Hof dro afgesprit
Bä der gaden Frä dro wid.
Wä der Kokesch dett gesähn,
Feht hi uch schin un ze krehn:
Kikeriki! Kikeriki!!
Tak, tak, tak! - sä kun, ach wih!
Kokesch, Hihnen schnel sich bäcken,
’t Bäske Brit sä oweschläcken’.
Awer wä sä sich besännen,
Kenne sä sich netmih trännen.
Kretzich renne sä uch quer.
Dåsen, zaddern hin uch her,
Flejen af uch än de Hih,
Ach herrje, herrje, ach wih!
Ach, wä af de Bum sä flejen,
Bleiw’n um Ost sä hen, um drejen.
End är Häls sich lenker dihnen,
Ploddrän querlen noch de Hihnen;
Lej´n en Åchen schnel, mät Mäh,
End dro kit der Did erbä.
D´Wettfrä Bolte hirt mät Kommer
Aus der Stuff schin det Gejomer;
Wä sä schnel eraußer kit:
Ach, et är schär iwel wid!
„Mazt, ir Uģen, flesst, ir Zehren!
Ohnen Hoffnung meß ich beren,
Menges Lewens heschter Drum
Het un desem Appelbum!!“
Traurich uch voll Sorch um Ängd
Nit sä’t Meßer än de Hängd;
Datt sä netmih hen, de Diden,
Hot de Siltcher sä zeschniden.
End mät traurich-ställem Bläck
Giht sä än är Stuff zeräck.
Dett wor nor de irscht licht Tot,
Doch de zwet folcht glech af dot.

De zwet licht Tot

Wä Frä Bolte iwerwangden
Uch är Rah hatt wedderfangden,
Docht sä iwer dett Maler,
Datt et dich um beste wer,
Des Gedärer, dä na ewen
´si wä ´si netmih um Lewen,
Gat gebroden ze genessen,
Denn em wid sich triste messen.
Frälich wor´t bekridnes griß,
Wäsä dro ´si nackt uch bliß
Af dem Herd – geplackt – do schleffen,
Sä, dä ist gor monter leffen,
Sich äm Sånd, äm Hof uch Gorten
Plodderden af alle Orten.
Ach, Frä Bolte dit et lid,
End der Spitz uch längst är stiht.
Max uch Moritz, dä gerochen
Schin de Broden, se gekrochen
Af det Dåch, am ze versäcken,
Of et durch de Kip känt gläcken,
Des vär perschlän Hihne fäschen,
Uch fir sech sä afzedäschen.
Bäs de Hihne färtich broden,
Dä gånz sächer gat geroden,
Giht Frä Bolte dä poor Träpen
Än de Käller, äm ze schäpen
Gech uch Kampest aus der Bitt,
Dot – gewärmt – är gat bekit.
Des zwin Roppsäk af de Stälpen
Kennen är Fråd komm mih dälpen.
Max, di allent iwerlocht,
Hot uch schin en Angel brocht,
Dä sich nemmelnet vergaddert,
Wä d´irscht Hihn sä ’raff gezaddert.
Sekst te do? Na kit de zwet!
Uch zem drätten Mol ’t geret!
End dro kit uch noch de Virt:
Cha, mir se gor raffinirt!
Zwor der Spitz sekt et gena,
End hi billt jo uch derza!
Max uch Moritz, des zwin Fratzen,
Lufe schnel ewech, wä Katzen.
Na! Frä Bolte, se wid beren,
Uch gor angem sich erferen.
Ach, et tråf se schär der Schlåch,
Wä de lädich Fonn sä såch.
Alle Hihne wor´n ewech -
„Spitz!! – Na kunn ich iwer dech!
Oh, ta nästnätzijer Hangd!!
Wort! Na schlit uch äm de Stangd!!!“
Un dem Zoģel sä’n erwäscht,
Mät dem Lefel sä än dräscht.
Spitz, die hellt, als wil e son,
Hi häf wärrlich näst gedon.
Max uch Moritz schnarchen, schlofen
Un der Hoch, är Mell äs ofen;
Vun den Hihnen, ir gat Lekt,
Em noch nor en Strämpel sekt.
Dett wor irscht de zwet licht Tot,
Doch de drätt folcht glech af dot.

Maria Gierlich-Gräf wurde 1930 in Großscheu­ern geboren (siehe Siebenbürgische Zeitung vom 31. Oktober 2006). Die siebenbürgisch-sächsische Mundartfassung „Max uch Moritz“ ist 1983 im Ion Creangă Verlag in Bukarest erschienen. Eine Neuauflage erfolgte 1996 durch die „Sie­benbürgisch-Sächsische Jugend in Deutschland (SJD)“.

Bernddieter Schobel